नवी दिल्ली : लिझ ट्रस यांनी पंतप्रधानपदाचा राजीनामा दिल्यानंतर कंझर्व्हेटिव्ह पक्षाने नवीन नेत्याचा शोध सुरू केला होता. तीन लोक शर्यतीत होते. पण ऋषी सनक आघाडीवर होते. मात्र माजी पंतप्रधान बोरिस जॉन्सन यांच्या माघारानंतर त्यांचा पंतप्रधान होण्याचा मार्ग मोकळा झाला आहे.
ऋषी सुनक युनायटेड किंगडमचे नवे पंतप्रधान होणार आहेत. ऋषी सुनक यांची कंझर्व्हेटिव्ह पक्षाच्या नेतेपदी निवड झाली आहे. या निवडणुकीमुळे ते ब्रिटनचे पुढील पंतप्रधान होणार आहेत. लिझ ट्रस यांच्या राजीनाम्यानंतर, कंझर्व्हेटिव्ह पक्षाने नवीन नेत्याची निवड केली, ज्यामध्ये ऋषी सुनक विजयी झाले आहेत. नवीन पंतप्रधानपदाच्या शर्यतीत माजी पंतप्रधान बोरिस जॉन्सन, ऋषी सुनक आणि पेनी मॉर्डंट हे रिंगणात होते. मात्र दोघांच्या माघारानंतर ऋषी सुनक यांचा मार्ग सुकर झाला आणि त्यांची नेतेपदी बिनविरोध निवड झाली.
ऋषी सुनक हे इंग्लंडचे पहिले भारतीय वंशाचे पंतप्रधान आहेत. यूकेच्या इतिहासातील पहिले हिंदू पंतप्रधान आता कंझर्व्हेटिव्ह पक्षाचे नेते असतील. 42 वर्षीय माजी कुलपतींना यावेळी 357 टोरी खासदारांपैकी अर्ध्याहून अधिक सदस्यांचा पाठिंबा होता.
भारताचे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी ऋषी सुनक यांची युनायटेड किंगडमच्या पंतप्रधानपदी निवड झाल्याबद्दल त्यांचे अभिनंदन केले आहे. अभिनंदनाचा संदेश ट्विट करून ते म्हणाले की, तुम्ही ब्रिटनचे पंतप्रधान होताच मी जागतिक मुद्द्यांवर एकत्र काम करण्यास आणि रोडमॅप 2030 लागू करण्यास उत्सुक आहे. यूकेमध्ये राहणाऱ्या भारतीयांसाठी ही दिवाळी खास आहे. आम्ही आमच्या ऐतिहासिक नातेसंबंधाचे आधुनिक भागीदारीत रूपांतर करण्यास उत्सुक आहोत.
Warmest congratulations @RishiSunak! As you become UK PM, I look forward to working closely together on global issues, and implementing Roadmap 2030. Special Diwali wishes to the 'living bridge' of UK Indians, as we transform our historic ties into a modern partnership.
— Narendra Modi (@narendramodi) October 24, 2022
भारतीय वंशाचे ऋषी सुनक यांनी सोमवारी कंझर्व्हेटिव्ह पक्षाकडून उमेदवारीसाठी अर्ज दाखल केला होता. त्यांच्याशिवाय अन्य कोणत्याही उमेदवाराला आवश्यक 100 खासदारांचा पाठिंबा नव्हता. एक दिवस आधी माजी पंतप्रधान बोरिस जॉन्सन यांनी मैदानातून माघार घेण्याची घोषणा केली होती. तर पेनी मॉर्डंट यांनी नामांकन संपण्याच्या काही वेळापूर्वीच राजीनामा दिला. संसदपटूंच्या प्रभावशाली 1922 बॅकबेंच समितीचे अध्यक्ष सर ग्रॅहम ब्रॅडी यांनी संसदेच्या संकुलात जाहीर केले की त्यांना फक्त एकच नामांकन मिळाले आहे आणि त्यामुळे सनक यांची नेतृत्वासाठी बिनविरोध निवड झाली आहे. आता राजा चार्ल्स तिसरा ब्रिटनच्या नवीन पंतप्रधानाची औपचारिक घोषणा करतील. शपथविधीनंतर सुनक 10 डाऊनिंग स्ट्रीट येथे त्यांच्या मंत्रिमंडळाच्या नावांची घोषणा करतील. यानंतर ते देशाला संबोधित करतील. शपथविधीची कालमर्यादा अद्याप ठरलेली नाही.
ऋषी सुनक यांच्या दाव्यासोबतच माजी पंतप्रधान बोरिस जॉन्सन आणि हाऊस ऑफ कॉमन्सचे नेते पेनी मॉर्डंट यांनीही पंतप्रधानपदासाठी दावा केला होता. ऋषी सुनक यांना 100 हून अधिक खासदारांचा पाठिंबा होता पण बोरिस जॉन्सन आवश्यक संख्या मिळवू शकले नाहीत.
तत्कालीन पंतप्रधान बोरिस जॉन्सन यांच्या विरोधामुळे आणि पक्षांतरात अडकल्याने त्यांना राजीनामा द्यावा लागला होता. यानंतर जॉन्सन कॅम्पच्या लिझ ट्रस यांनी ऋषी सुनक यांचा पराभव करून कंझर्व्हेटिव्ह पक्षाच्या नेतेपदासाठी निवडणूक जिंकली. राणी एलिझाबेथ II यांनी त्यांना औपचारिकपणे पंतप्रधान म्हणून घोषित केले. पंतप्रधान झाल्यानंतर लिझ ट्रस यांच्या आर्थिक धोरणांनी देश हादरला. लिझ ट्रसच्या खराब आर्थिक धोरणांवर मोठ्या प्रमाणावर टीका झाली आणि त्यांना माघार घ्यावी लागली. अर्थमंत्र्यांच्या राजीनाम्यानंतरही परिस्थिती सुधारली नाही. कंझर्व्हेटिव्ह पक्षातच फूट पडली. लिझ ट्रस यांनी 45 दिवसांनंतर पंतप्रधानपदाचा राजीनामा दिला. यानंतर ऋषी सुनक हे देशाचे 17 वे पंतप्रधान होणार आहेत.