Diabetes Control Tips in Marathi: मधुमेह हा आजार एक चयापचय विकार आहे, ज्यामध्ये शरीर पुरेसे इंसुलिन तयार करत नाही किंवा त्याचा योग्य वापर करण्यास त्रास होतो. परिणामी, शरीरातील इन्सुलिन कमी झाल्यामुळे, साखरेची पातळी वाढू लागते. ज्याचा परिणाम हळूहळू किडनी, त्वचा, हृदय, डोळे आणि व्यक्तीच्या एकूण आरोग्यावर दिसून येतो. मधुमेह नियंत्रणात आहार महत्त्वाची भूमिका बजावत असतो. मधुमेह नियंत्रणात ठेवण्यासाठी आहार आणि जीवनशैली या गोष्टी दोन्ही बदलणे अत्यंत आवश्यक आहे. तुम्हीही साधे किंवा नैसर्गिक उपायांचा अवलंब करून तुमचा मधुमेह नियंत्रणात ठेवू शकता.
तसेच बहुतेक लोकांना हे माहित नसते की तणावाचा थेट परिणाम म्हणजे तुमची साखरेची पातळी. ग्लुकागन आणि कॉर्टिसॉल हे दोन वास्तविक हार्मोन्स आहेत. जेव्हा एखाद्या व्यक्तीला तणाव जाणवतो तेव्हा हे हार्मोन्स शरीरात तयार होतात. यामुळे व्यक्तीच्या रक्तातील साखरेची पातळी वाढू शकते. अशा परिस्थितीत, नियमित व्यायाम, ध्यान आणि विश्रांती यामुळे तणावाची पातळी कमी होते आणि रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रणात राहते.
दिवसभर पुरेसे पाणी प्यायल्याने रक्तातील साखर नियंत्रणात राहण्यास मदत होते. वास्तविक पाण्याच्या मदतीने, मूत्रपिंड मूत्रमार्गाद्वारे शरीरातील अतिरिक्त साखर काढून टाकतात. एका अभ्यासानुसार, जे लोक जास्त पाणी पितात त्यांना हायपरग्लायसेमिया होण्याची शक्यता कमी असते.
शरीर कार्बोहायड्रेट्सचे ग्लुकोजमध्ये विघटन करते, ज्यामुळे ग्लुकोजची पातळी वाढते. इंसुलिन साखरेची पातळी नियंत्रित करते ज्यामुळे काही रक्तातील साखरेची पातळी सामान्य होते. परंतु मधुमेह असलेल्या लोकांना संतुलन राखण्यासाठी संघर्ष करावा लागतो, ज्यामुळे जेवणानंतर बराच वेळ रक्तातील साखरेची पातळी वाढते. तसेच जर तुम्हाला मधुमेह असेल तर तुम्ही कमी ग्लायसेमिक इंडेक्स (GI) असलेले पदार्थ खावेत. हे ग्लुकोजचे शोषण कमी करण्यास मदत करते आणि साखरेची पातळी वेगाने वाढण्यापासून प्रतिबंधित करते.
आहारात फायबरयुक्त पदार्थ, प्रथिने आणि निरोगी स्निग्ध पदार्थांचा समावेश केल्यास रक्तातील साखरेचे प्रमाण नियंत्रित राहण्यास मदत होते. कार्बोहायड्रेटचे सेवन मर्यादित ठेवताना अन्न सेवनाची काळजी घेणे आवश्यक आहे. जेवणानंतर रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रित करण्याचा व्यायाम हा एक उत्तम मार्ग आहे. यामुळे शरीराची इंसुलिन संवेदनशीलता वाढते, ज्यामुळे स्नायूंना ग्लुकोज अधिक प्रभावीपणे शोषून घेता येते. जलद चालणे, सायकल चालवणे किंवा जेवणानंतर चालणे यासारख्या क्रिया रक्तातील साखरेचे प्रमाण नियंत्रित ठेवण्यास मदत करू शकतात.