मुलं सतत रडतात आणि चिडचिड करतात? 'ही' लक्षणे Mental Healthशी निगडीत? असं करा मुलांना हँडल

बालपण हा प्रत्येक व्यक्तीच्या जीवनातील अतिशय सुंदर आणि यादगार असा काळ असतो. बालपणीचा काळ अतिशय सुंदर असतो तो क्षण आठवला तरीही चेहऱ्यावर हास्य येतं. पण जर हेच बालपण कटू आठवणींनी भरलेलं असेल तर तो क्षण आठवणे नकोसा वाटते. गेल्या मागील वर्षांपासून मुलांचं बालपण बदलत चाललं आहे. टेक्नॉलॉजीचा मुलांच्या जीवनावर परिणाम होत आहे. मुलं आता टेक्नॉलॉजीमध्ये गुंतत चालले आहेत. 

या सगळ्या गोष्टी मुलांच्या मानसिक आरोग्यावर परिणाम करतात. दिवसभर स्क्रिनवर वेळ घालवल्यानंतर अनेक मुलं मानसिक तणावाचे शिकार झाले आहेत. बदलत्या काळात मुलं मानसिक तणावाचे शिकार होत आहेत. World Mental Health Day च्या निमित्ताने मानसिक तणावाचा मुलांवर परिणाम होतो. 

मानसिक आरोग्य 

मुलांच्या मानसिक आरोग्यावर छोट्या छोट्या गोष्टींचा परिणाम होतो. मुलांसोबत वेळ घालवावा यामुळे सकारात्मक परिणाम होईल. महत्वाचे आहे. जर मुलाला तुम्हाला काही सांगायचे असेल तर तो काय म्हणतो ते ऐका. यानंतर तुमची प्रतिक्रिया द्या. मुलांचं संपूर्ण बोलणं ओळखून घ्या. घरातील वातावरण चांगले ठेवा. मुलाचे मानसिक आरोग्य चांगले राहावे असे वाटत असेल तर घरातील वातावरण चांगले असणे गरजेचे आहे. यासाठी पालकांनी पाल्यासमोर भांडण न करता चांगली वागणूक ठेवावी.

जर मुलाचे मानसिक आरोग्य बिघडत असेल तर याचा अर्थ असा आहे की तो नेहमीच दुःखी असतो. जर तो विचित्रपणे बोलत असेल किंवा त्याला एकटे राहणे आवडत असेल तर अशा परिस्थितीत आपण मानसोपचार तज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा. डॉक्टर समुपदेशन आणि औषधांद्वारे त्यांच्यावर उपचार करतील.

अतिसंवेदनशील

ताणतणावाने ग्रासलेली मुले नेहमी रडणे हे सामान्य वाटणे यात पालक फसू शकतात. मुलं छोट्या छोट्या गोष्टींवरही रडायला लागतात. पालकांना ही बाब सामान्य वाटू शकते पण याकडे दुर्लक्ष करुन चालणार नाही. तणावाखाली असताना मुले त्यांच्या भावना व्यक्त करू शकत नाहीत आणि विनाकारण ओरडून त्यांच्या मनातील गोंधळ व्यक्त करतात. त्यांना रागही सहज येतो.

लक्ष देण्याची मागणी

तणावग्रस्त मुले असुरक्षिततेत जगतात. म्हणूनच ते स्वतःला सुरक्षित वाटण्यासाठी सर्व वेळ लक्ष देण्याची मागणी करतात. रडून किंवा ओरडून ते सर्वांचे लक्ष स्वतःकडे आकर्षित करतात. वाढदिवसाच्या पार्टीला जाणे असो किंवा कोणत्याही प्रकारे सोशल असो, अशा प्रसंगी ते स्वतःला रोखून धरतात. कुटुंब, मित्र किंवा शिक्षक कोणाशीही मोकळेपणाने बोलण्यास ते कचरतात.

भीती

मुलांना कधी कधी स्वतःची भीती वाटू शकते. कधी कधी मुलांना अंधाराची भीती, एकटे राहण्याची भीती, नवीन ठिकाणे आणि नवीन लोकांना भेटण्याची भीती इत्यादी गोष्टी मुलांमध्ये जाणवू लागतात. याशिवाय तणावामुळे काही मुले रात्री झोपताना लघवी करू शकतात. काही लोकांना रात्री झोप येत नाही किंवा भयानक स्वप्ने पडतात. भूक कमी होऊ शकते आणि शरीराच्या कोणत्या ना कोणत्या भागात सतत वेदना होत असल्याची तक्रार असेल, मग ती डोकेदुखी असो किंवा पोटदुखी.

अशाप्रकारे मुलांचा तणाव दूर करा-

मुलावर परिपूर्ण होण्यासाठी दबाव आणू नका.
तुमच्या मुलाला विविध वर्गात सामील करून त्याला अष्टपैलू बनवण्याची तुमची इच्छा त्याच्यावर लादू नका.
मुलाला मैदानी खेळ खेळण्यास आणि निसर्गात थोडा वेळ घालवण्यास प्रोत्साहित करा.
सोशल मीडिया आणि स्क्रीन वेळ शक्य तितका कमी ठेवा.
श्वासोच्छवासाचे व्यायाम करा.
नियमितपणे पुष्टी सांगण्याची सवय लावा.
मुलांशी खूप बोला आणि त्यांना सुरक्षित वाटू द्या.