History of Maha Kumbh Mela: ಮಹಾ ಕುಂಭಮೇಳವು ಕೇವಲ ಒಂದು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವಲ್ಲ, ಅದು ನಮ್ಮ ದೇಶದ ಪರಂಪರೆಯೂ ಆಗಿದೆ. ಈ ಮಹಾ ಮೇಳಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಹಲವು ನಿಗೂಢತೆಗಳಿವೆ. ಇನ್ನು ಈ ವರದಿಯಲ್ಲಿ ಮಹಾ ಕುಂಭಮೇಳ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ನಡೆದಿದ್ದು ಯಾವಾಗ? ಅದರ ಇತಿಹಾಸ ಏನು? ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳೋಣ.
ಭಾರತದ ಧಾರ್ಮಿಕ ಪರಂಪರೆಯ ಸಂಕೇತ ಮತ್ತು ಅದರ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಕನ್ನಡಿಯಾಗಿರುವ ಮಹಾ ಕುಂಭಮೇಳವು ನಂಬಿಕೆ, ಸಂಪ್ರದಾಯ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕತೆಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ಒಂದು ಮೇಳವಾಗಿದೆ. ಈ ಮೇಳವನ್ನು ಪ್ರತಿ 12 ವರ್ಷಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಪ್ರಯಾಗ್ರಾಜ್ನಲ್ಲಿ ಆಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮಹಾ ಕುಂಭಮೇಳವು ಕೇವಲ ಧಾರ್ಮಿಕ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದಷ್ಟೇ ಮುಖ್ಯವಲ್ಲ, ಅದರ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಅಂಶವೂ ಅಷ್ಟೇ ಆಸಕ್ತಿದಾಯಕ ಮತ್ತು ಸ್ಪೂರ್ತಿದಾಯಕವಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಇದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಂಗತಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡಿದರೆ, ಇಂದಿಗೂ ನಮಗೆ ಸರಿಯಾದ ಮಾಹಿತಿ ಇಲ್ಲದಿರುವ ಹಲವು ವಿಷಯಗಳಿವೆ.
ಅನೇಕರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಅಚ್ಚೊತ್ತಿರುವ ಒಂದು ಪ್ರಶ್ನೆಯೆಂದರೆ, ಮಹಾ ಕುಂಭಮೇಳ ಮೊದಲ ಬಾರಿ ಯಾವಾಗ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು? ಈ ಅಮೂಲ್ಯ ಧರ್ಮ ಪರಂಪರೆಯು ಪೌರಾಣಿಕ ಮತ್ತು ಐತಿಹಾಸಿಕ ನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
ಒಂದು ಪುರಾಣಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಕುಂಭಮೇಳಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಶೇಷ ಸ್ಥಳಗಳಾದ ಹರಿದ್ವಾರ, ನಾಸಿಕ್, ಉಜ್ಜಯಿನಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಯಾಗ್ರಾಜ್ಗಳು ಸಮುದ್ರ ಮಂಥನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಮೃತ ಕಲಶದಿಂದ ಬೀಳುವ ಹನಿಗಳಿಂದಾಗಿ ವಿಶೇಷ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡವು. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಐತಿಹಾಸಿಕ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಮಹಾ ಕುಂಭಮೇಳದ ಮೊದಲ ಉಲ್ಲೇಖವು ಪ್ರಾಚೀನ ಶಾಸನಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಇಂದಿಗೂ ಸಹ, ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರಿಗೆ ಈ ಘಟನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅನೇಕ ರಹಸ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಗತಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ.
ಮಹಾ ಕುಂಭ ಮೇಳ ಇತಿಹಾಸ ಏನು?
2025ರ ಮಹಾ ಕುಂಭಮೇಳವು ಜನವರಿ 12ರ ಸೋಮವಾರದಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಲಿದ್ದು, ಫೆಬ್ರವರಿ 26 ರವರೆಗೆ ನಡೆಯಲಿದೆ. ಈ ಮಹಾ ಕುಂಭಮೇಳವನ್ನು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಪ್ರಮುಖ ಮತ್ತು ಪವಿತ್ರ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಪ್ರಯಾಗ್ರಾಜ್ನಲ್ಲಿ ಆಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಮಹಾ ಕುಂಭಮೇಳವನ್ನು ಪ್ರತಿ 12 ವರ್ಷಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಆಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಗಂಗಾ, ಯಮುನಾ ಮತ್ತು ಅದೃಶ್ಯ ನದಿ ಸರಸ್ವತಿ ಸಂಗಮಿಸುವ ಸಂಗಮ ದಡದಲ್ಲಿ ಆಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಭಕ್ತರು ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದು ಪವಿತ್ರ ಸ್ನಾನ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ತಮ್ಮ ಪಾಪಗಳನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಮಹಾ ಕುಂಭಮೇಳದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪವಿತ್ರ ಸ್ನಾನದ ದಿನಾಂಕಗಳು ವಿಶೇಷ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಜನವರಿ 14 ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯ ದಿನದಂದು ಮೊದಲ ಪವಿತ್ರ ಸ್ನಾನವನ್ನು ನಡೆಸಿದರೆ, ಜನವರಿ 29 ರಂದು ಅಂದರೆ ಮೌನಿ ಅಮಾವಾಸ್ಯೆ ದಿನ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದಾದ ನಂತರ ಫೆಬ್ರವರಿ 3 ವಸಂತ ಪಂಚಮಿ ದಿನ, ಫೆಬ್ರವರಿ 12 ಮಾಘ ಪೂರ್ಣಿಮೆ ಮತ್ತು ಫೆಬ್ರವರಿ 26 ಮಹಾಶಿವರಾತ್ರಿಯಂದು ಈ ಪವಿತ್ರ ಸ್ನಾನ ಆಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ತಿಥಿಗಳಂದು ಸಂಗಮದಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ವಿಶೇಷ ಪುಣ್ಯ ಸಿಗುತ್ತದೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆ ಇದೆ.
ಮೊದಲ ಮಹಾ ಕುಂಭಮೇಳ ಯಾವಾಗ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಿ ನಡೆಯಿತು?
ಮಹಾ ಕುಂಭಮೇಳದ ಇತಿಹಾಸಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹಲವು ಆಸಕ್ತಿದಾಯಕ ಅಂಶಗಳಿವೆ. ಇದು ಅದನ್ನು ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಟ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಪೌರಾಣಿಕ ನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಂಬುವುದಾದರೆ ಮಹಾ ಕುಂಭಮೇಳವು ಸತ್ಯ ಯುಗದಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಇದು ಸಮುದ್ರ ಮಥನದ (ಸಮುದ್ರ ಮಥನ) ಕಥೆಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖವಾಗಿದೆ. ಸಮುದ್ರ ಮಥನದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅಮೃತವು ಕುಂಭ ಅಂದರೆ ಮಡಿಕೆ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಉದ್ಭವವಾಗುತ್ತದೆ. ಆಗ ಆ ಕುಂಭವನ್ನು ಅಸುರರಿಂದ ರಕ್ಷಿಸಲೆಂದು ಸುರರು ಹಿಡಿದುಕೊಂಡು ಓಡುತ್ತಾರೆ. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ಹನಿ ಅಮೃತ ಭಾರತದ ನಾಲ್ಕು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಬೀಳುತ್ತದೆ. ಅದೇ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಇಂದು ಮಹಾಕುಂಭಮೇಳದ ಪ್ರಮುಖ ಸ್ಥಳಗಳಾಗಿ ನೋಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆ ಸ್ಥಳಗಳೆಂದರೆ ಪ್ರಯಾಗ್ರಾಜ್, ಹರಿದ್ವಾರ, ಉಜ್ಜಯಿನಿ ಮತ್ತು ನಾಶಿಕ್.
ಮಹಾ ಕುಂಭಮೇಳದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಆರಂಭದ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಾಚೀನ ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ ನಿಖರವಾದ ಮಾಹಿತಿ ಇಲ್ಲ. ಇದನ್ನು ಅನೇಕ ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಪರಿಯಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕುಂಭಮೇಳದ ಮೊದಲ ಸಮಯ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳದ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ಪಷ್ಟತೆ ಇಲ್ಲ. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಮಹಾ ಕುಂಭಮೇಳದ ಸಂಪ್ರದಾಯವು 850 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು ಮತ್ತು ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಇದನ್ನು ಪ್ರತಿ 12 ವರ್ಷಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಪ್ರಯಾಗ್ರಾಜ್ನಲ್ಲಿ ಆಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಅರ್ಧ ಕುಂಭ ಮೇಳವನ್ನು ಪ್ರತಿ 6 ವರ್ಷಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಆಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮಹಾ ಕುಂಭಮೇಳದ ಮೊದಲ ಉಲ್ಲೇಖವು ಪ್ರಾಚೀನ ಶಾಸನಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.
ಮಹಾ ಕುಂಭಮೇಳದ ಇತಿಹಾಸವೇನು?
ಮಹಾ ಕುಂಭಮೇಳದ ಆಯೋಜನೆಯು 850 ವರ್ಷಗಳಿಗೂ ಹಳೆಯದು. ಇದರ ಆರಂಭದ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಇದನ್ನು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಆದಿ ಶಂಕರಾಚಾರ್ಯರು ಆಯೋಜಿಸಿದ್ದರು ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೆಲವು ಕಥೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಸಾಗರ ಮಂಥನದ ನಂತರ ಮಹಾ ಕುಂಭಮೇಳದ ಆಯೋಜನೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಸಮುದ್ರ ಮಂಥನದಿಂದ ಪಡೆದ ಅಮೃತ ಕಲಶದಿಂದ (ಮಡಿಕೆ) ಅಮೃತ ಬಿದ್ದ ಸ್ಥಳಗಳೇ ಇಂದು ಕುಂಭಮೇಳ ನಡೆಯುವ ಸ್ಥಳಗಳಾಗಿವೆ. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ, ಆ ಸ್ಥಳದ ನದಿಗಳ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಅಮೃತವಿದೆ. ಅದರಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನ ಮಾಡುವವರು ಅಮೃತವನ್ನು ಕುಡಿದಷ್ಟೇ ಮೋಕ್ಷವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಸಾಗರ ಮಂಥನದ ನಂತರವೇ ಗುರು ಶಂಕರಾಚಾರ್ಯರು ಮತ್ತು ಅವರ ಶಿಷ್ಯರು ಸಂಗಮದ ದಡದಲ್ಲಿ ಸನ್ಯಾಸಿ ಅಖಾಡಗಳಿಗೆ ಪವಿತ್ರ ಸ್ನಾನದ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಿದರು ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಮಹಾ ಕುಂಭ ಮೇಳಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ನಿಗೂಢತೆ
ಮಹಾ ಕುಂಭವು ಸಾಗರ ಮಂಥನದಿಂದ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದ ಅಮೃತ ಕಲಶದೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು ಎಂಬುದು ಅನೇಕರಿಗೆ ತಿಳಿದ ಸಂಗತಿ. ಆದರೆ ಇದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಮತ್ತೊಂದು ಜನಪ್ರಿಯ ಕಥೆಯೂ ಇದೆ. ಈ ಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ದೇವರಾಜ ಇಂದ್ರನ ಮಗ ಜಯಂತ ಕಾಗೆಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಅಮೃತದ ಪಾತ್ರೆಯನ್ನು ಹೊತ್ತೊಯ್ಯುತ್ತಿದ್ದಾಗ, ಕೆಲವು ಅಮೃತದ ಹನಿಗಳು ಅವನ ನಾಲಿಗೆಯಲ್ಲೂ ಸಿಲುಕಿಕೊಂಡವು. ಈ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ಇಂದಿಗೂ ಕಾಗೆಯ ಜೀವಿತಾವಧಿ ಇತರ ಪಕ್ಷಿಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಜಯಂತ ಅಮೃತ ಕಲಶದೊಂದಿಗೆ ಓಡಿಹೋಗುತ್ತಿದ್ದಾಗ, ಕೆಲವು ಹನಿಗಳು ಪ್ರಯಾಗ್ರಾಜ್, ಉಜ್ಜಯಿನಿ, ಹರಿದ್ವಾರ ಮತ್ತು ನಾಸಿಕ್ನಲ್ಲಿ ಬಿದ್ದವು, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಈ ಸ್ಥಳಗಳು ಪವಿತ್ರ ಸ್ಥಳಗಳಾದವು ಮತ್ತು ಇಲ್ಲಿ ಮಹಾಕುಂಭವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಈ ಅಮೃತದ ಕೆಲವು ಹನಿಗಳು ದೂರ್ವಾ (ಗರಿಕೆ) ಹುಲ್ಲಿನ ಮೇಲೆ ಬಿದ್ದವು. ಅಂದಿನಿಂದ, ಅದನ್ನು ಪವಿತ್ರವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಯಿತು. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ, ಆ ಹುಲ್ಲನ್ನು ಪೂಜೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ಹುಲ್ಲು ಗಣೇಶನ ನೆಚ್ಚಿನ ಹುಲ್ಲು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು.
ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ಎಲ್ಲಾದರೂ ಶುಭ ಕಾರ್ಯಕ್ಕೆ ಹೊರಡುವಾಗ ಬೆಕ್ಕು ಅಡ್ಡ ಬಂದ್ರೆ ಕೆಟ್ಟದ್ದಾ? ಇದರ ಹಿಂದಿರುವ ನಿಜವಾದ ಅರ್ಥ ಏನು ಗೊತ್ತಾ?
ಮಹಾಕುಂಭ ಮೇಳದ ಯೋಜನೆ
ಪ್ರಯಾಗ್ರಾಜ್ನಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ 12 ವರ್ಷಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಮಹಾ ಕುಂಭ ಮೇಳವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಮುಖ್ಯ ಕಾರಣವೆಂದರೆ ಈ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಗಂಗಾ, ಯಮುನಾ ಮತ್ತು ಸರಸ್ವತಿ ಎಂಬ ಮೂರು ಪವಿತ್ರ ನದಿಗಳ ಸಂಗಮವಿದೆ. ಸರಸ್ವತಿ ನದಿ ಅಳಿದುಹೋಗಿದ್ದರೂ, ಅದು ಇನ್ನೂ ಪ್ರಯಾಗ್ರಾಜ್ನಲ್ಲಿದೆ. ಈ ಮೂರು ನದಿಗಳ ಸಂಗಮದಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನ ಮಾಡುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಮೋಕ್ಷ ಸಿಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಈ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ, ಪ್ರಯಾಗ್ರಾಜ್ನ ಮಹಾ ಕುಂಭವು ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ.
ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಇತ್ತೀಚಿನ ಕರ್ನಾಟಕ, ದೇಶ, ವಿದೇಶ, ಮನರಂಜನೆ, ಶಿಕ್ಷಣ, ಉದ್ಯೋಗ, ಆರೋಗ್ಯ, ಜೀವನಶೈಲಿ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮ, ಕ್ರೀಡೆ, ಕ್ರೈಂ, ವೈರಲ್, ವ್ಯಾಪಾರ, ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಸುದ್ದಿಗಳನ್ನು ಓದಲು ಈಗಲೇ ನಮ್ಮ ಜೀ ಕನ್ನಡ ನ್ಯೂಸ್ ಮೊಬೈಲ್ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಡೌನ್ಲೋಡ್ ಮಾಡಿ...
Android Link - https://bit.ly/3AClgDd
Apple Link - https://apple.co/3wPoNgr
ನಮ್ಮ ಸೋಶಿಯಲ್ ಮೀಡಿಯಾ ಪುಟಗಳಿಗೆ ಸಬ್ ಸ್ಕ್ರೈಬ್ ಆಗಲು
Twitter Link - https://bit.ly/3n6d2R8
Facebook Link - https://bit.ly/3Hhqmcj
Youtube Link - https://www.youtube.com/live/RNn4I7iIaYE?si=3G4W5dh0oCdFnu-T
Instagram Link - https://bit.ly/3LyfY2l
Sharechat Link - https://bit.ly/3LCjokI
Threads Link- https://www.threads.net/@zeekannadanews
WhatsApp Channel- bit.ly/46lENGm ಲಿಂಕ್ ಗಳ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.