INDIA'S DEADLIEST MISSILES: ભારતીય સૈન્યની એ ખતરનાક મિસાઈલો જેનાથી દુનિયાભરના દેશોને લાગે છે ડર

આકાશ એ DRDO દ્વારા વિકસિત અને ભારતના ડાયનેમિક્સ લિમિટેડ ફોર મિસાઇલ સિસ્ટમ્સ અને માટે ભારત ઇલેક્ટ્રોનિક્સ ફોર અધર રડાર, નિયંત્રણ સેન્ટર દ્વારા ઉત્પાદિત એક મીડીયમ રેન્જની મોબાઇલ સર્ફેસ-ટુ-એર મિસાઇલ સંરક્ષણ પ્રણાલી છે. આકાશ મિસાઇલ 18,000 મીટર સુધીની ઉંચાઈએ 30 કિ.મી. દૂર લક્ષ્ય બનાવી શકે છે. આકાશ એ ફાયટર જેટ્સ, ક્રુઝ મિસાઇલો અને એર સર્ફેસની મિસાઈલને બેઅસર કરવાની ક્ષમતા તેમજ બેલેસ્ટિક મિસાઇલોની ક્ષમતા ધરાવે છે. આકાશના મિસાઈલ પોડમાં એક રાજેન્દ્ર 3D નિષ્ક્રિય ઇલેક્ટ્રોનિકલી સ્કેન કરેલા એરે રડાર અને ચાર લોન્ચરો હરેકમાં ત્રણ મિસાઇલ સાથે હોય છે, જે બધા એકબીજા સાથે જોડાયેલા છે. દરેક બેટરી 64 જેટલા લક્ષ્યોને ટ્રેક કરી શકે છે અને તેમાંથી 12 પર હુમલો કરી શકે છે. આ મિસાઇલમાં 60 કિલોગ્રામ હાઈ-વિસ્ફોટક, પ્રોક્ષીમિટી ફ્યુઝ સાથે પ્રી-ફ્રેગમેન્ટ વોરહેડ હોય છે. આકાશ સિસ્ટમ સંપૂર્ણ હરતીફરતી છે અને વાહનોના ફરતા કાફલાને સુરક્ષિત રાખવામાં સક્ષમ છે. લોંચ પ્લેટફોર્મને ટ્રેક કરેલ વાહનો સાથે જોઈન્ટ કરવામાં આવી શકે છે. આકાશ સિસ્ટમ મુખ્યત્વે એર સંરક્ષણ SAM તરીકે બનાવવામાં આવી છે.

પૃથ્વી III એ પૃથ્વી મિસાઇલોનું લેટેસ્ટ વર્ઝન છે. આ 2-સ્ટેજ સર્ફેસ-ટુ-સર્ફેસ મિસાઇલ છે. પ્રથમ સ્ટેજમાં સોલીડ ફયુલ સાથે 16 મેટ્રિક ટન ફોર્સ થ્રસ્ટ મોટરથી બળ આપવામાં આવે છે. બીજા સ્ટેજમાં લીક્વીડ ફયુલ આપવામાં આવે છે. આ મિસાઇલ 1,000 કિલોના વોરહેડ સાથે 350 કિ.મી. અને 500 કિલોના વોરહેડ સાથે 600 કિ.મી. અને 250 કિલોના વોરહેડ સાથે 750 કિ.મી.નું અંતર કાપી શકે છે. ધનુષ એક એવી સિસ્ટમ છે જે સ્ટેબિલાઇઝેશન પ્લેટફોર્મ અને મિસાઇલનો સમાવેશ કરે છે. તે પૃથ્વીનું કસ્ટમાઇઝ્ડ વર્ઝન છે અને તે દરિયાઈ યોગ્યતા માટે પ્રમાણિત છે. ધનુષને હાઇડ્રોલિકલી સ્ટેબિલાઇઝ્ડ લોન્ચ પેડથી લોંચ કરવામાં આવશે. તેની લો રેન્જ દુશ્મનના ઠીકાનાને નષ્ટ કરવા માટે એક વિનાશકારી શસ્ત્ર તરીકે જોવામાં આવે છે. આ મિસાઇલનું અનેક વખત નૌકાદળના સર્ફેસ શીપ માંથી પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું છે.

શૌર્ય મિસાઇલ એ ભારતીય સશસ્ત્ર દળો દ્વારા ઉપયોગ માટે DRDO દ્વારા વિકસિત એક કેનિસ્ટર હાઇપરસોનિક સર્ફેસ-ટુ-સર્ફેસ રણનીતિક મિસાઇલ છે. તેની રેન્જ 700 કિ.મી. છે અને તે 900 કિલોગ્રામના પેલોડ અથવા પરમાણુ વોરહેડ સાથે ઉડવામાં સક્ષમ. તે કોઈપણ વિરોધી સામે ટૂંકા-મધ્યવર્તી શ્રેણીમાં પ્રહાર કરવાની ક્ષમતા આપે છે.

પિનાકા એ ભારતમાં ઉત્પાદિત મલ્ટીપલ લોંચ રોકેટ સિસ્ટમ છે તેને ભારતીય સૈન્ય માટે ડીફેન્સ રીસર્ચ એન્ડ ડેવલોપમેન્ટ ઓર્ગેનાઈઝેશન (DRDO) દ્વારા વિકસિત કરવામાં આવ્યું છે. સિસ્ટમમાં માર્ક-1 માટે મહત્તમ 40 કિ.મી. અને માર્ક-2 માટે 75 કિ.મી.ની રેન્જ છે અને તે 44 સેકંડમાં 12 HE રોકેટનો મારો ચલાવી શકે છે. ગતિશીલતા પણ મળે તે હેતુથી સીસ્ટમને Tatra ટ્રક પર રાખવામાં આવી છે. પિનાકાએ કારગિલ યુદ્ધ દરમિયાન સેવા આપી હતી, જ્યાં તે પર્વતની ટોચ પર દુશ્મનની સ્થિતિને નિષ્ફળ બનાવવામાં સફળ રહ્યું હતું. ત્યારબાદ તેને મોટી સંખ્યામાં ભારતીય સેનામાં સામેલ કરવામાં આવ્યું હતું. 2014  સુધીમાં, દર વર્ષે લગભગ 5,000 મિસાઇલોનું નિર્માણ કરવામાં આવી રહ્યું છે જ્યારે તેનું એડવાન્સ વેરિએન્ટ વિકાસ હેઠળ છે. ભારતીય સેના રશિયન BM-21 ‘Grad’ લોન્ચર્સ યુઝમાં લેતી હતી. 1981 માં ભારતીય સૈન્યની લોંગ રેંજની આર્ટિલરી સિસ્ટમની આવશ્યકતાના જવાબમાં ભારતીય સંરક્ષણ મંત્રાલયે આના વિકાસ માટે એક પ્રોજેક્ટને મંજૂરી આપી. ડિસેમ્બર 1986 માં 26.47 કરોડના મંજૂરી બજેટ સાથે પિનાકા મલ્ટીપલ લોંચ રોકેટ સિસ્ટમ (MLRS) પ્રોજેક્ટ શરૂ થયો હતો.

પ્રહારએ DRO દ્વારા વિકસિત સોલીડ-ફયુલ રોકેટ સર્ફેસ-ટુ-સર્ફેસ ગાઈડેડ શોર્ટ-રેંજની બેલિસ્ટિક મિસાઇલ છે. તે વ્યૂહાત્મક લક્ષ્યોને પ્રહાર કરવા માટે ઉપયોગમાં લેવાય છે. પ્રહાર મિસાઈલને અસરકારક, ઝડપી પ્રતિક્રિયા, તમામ હવામાન, તમામ ક્ષેત્ર, અત્યંત સચોટ યુદ્ધભૂમિ સપોર્ટ શસ્ત્ર પ્રણાલી પૂરી પાડવા માટે વિકસાવવામાં આવી છે. આ સોલિડ ફયુલ વાળી મિસાઇલ કોઈપણ તૈયારી વિના 2-3 મિનિટની અંદર લોન્ચ કરી શકાય છે, પ્રવાહી બળતણ પૃથ્વી બેલિસ્ટિક મિસાઇલો કરતા નોંધપાત્ર રીતે વધુ સારી પ્રતિક્રિયા આપે છે. તે પિનાકા મલ્ટિ બેરલ રોકેટ લોન્ચર અને સ્મર્ચ MBRL વચ્ચે 150 કિલોમીટર રેન્જમાં ગેપ ફિલર તરીકે કામ કરે છે.

બ્રહ્મોસ એક મધ્યમ-રેંજની રેમજેટ સુપરસોનિક ક્રુઝ મિસાઇલ છે જેને સબમરીન, જહાજો, વિમાન અથવા જમીનથી લોન્ચ કરી શકાય છે. તે વિશ્વની સૌથી ઝડપી સુપરસોનિક ક્રુઝ મિસાઇલ છે. તે રશિયા અને ભારત વચ્ચેના સંયુક્ત સાહસથી બનાવામાં આવી છે. બ્રહ્મોસ નામ એ ભારતની બ્રહ્મપુત્રા અને રશિયાની મોસ્કવા નામની બે નદીઓના નામથી બનાવ્યું છે. તે વિશ્વની સૌથી ઝડપી એન્ટી શિપ ક્રુઝ મિસાઇલ છે. આ મિસાઇલ Mach 2.8 થી 3.0 ની ઝડપે ઉડી શકે છે. લેન્ડ-લોન્ચ અને શિપ-લોંચ વેરિએન્ટ પહેલાથી સેવામાં છે, હાલમાં એર અને સબમરીન-લોંચ વેરિએન્ટ પરીક્ષણના તબક્કામાં છે. બ્રહ્મોસ પ્રથમ સુપરસોનિક ક્રુઝ મિસાઇલ છે.

અગ્નિ ભારતની સૌથી સફળ મિસાઇલ છે. તેનું 5મુ વર્ઝન અત્યારે સેવામાં છે અને છઠું વર્ઝન પ્રોડક્શનમાં છે. અગ્નિ-V એ ભારતના સંરક્ષણ સંશોધન અને વિકાસ સંગઠન (DRDO) દ્વારા વિકસિત એક solid fueled intercontinental ballistic missile (ICBM) છે. તે 5,500 કિ.મી.થી વધુ દૂરના લક્ષ્યો પર પ્રહાર કરવા માટે ભારતની પહોંચને મોટા પ્રમાણમાં વિસ્તૃત કરશે. અગ્નિ-Vની પ્રથમ ટેસ્ટ 19 એપ્રિલ 2012ના રોજ કરવામાં આવી હતી. અગ્નિ-Vમાં ICBMનું બે તબક્કાની અગ્નિ- III મિસાઇલમાં ત્રીજા સંયુક્ત ટ્રાયલમાં ઉમેરો કરવામાં આવ્યો હતો. વજન ઘટાડવા માટે તેને હાઈ કોમ્પોઝીટ સામગ્રીથી બનાવ્યું છે. 17.5-મીટર લાંબી અગ્નિ-V એ એક કેનિસ્ટર લોન્ચિંગ મિસાઇલ સિસ્ટમ હશે જેથી તેની ખાતરી કરવામાં આવે કે તેમાં જરૂરી ઓપરેશનલ ફ્લેક્સિબલ છે અને ઝડપથી સ્થાનાંતરિત કરી શકાય છે અને ગમે ત્યાંથી ફાયર થઈ શકે છે. અગ્નિ-વીનું વજન લગભગ 49 ટન છે; અગ્નિ III કરતા એક ટન વધુ અને લાંબી રેન્જ છે.