પહેલાં તો ફ્રિજ હતુ નહીં, તે સમયે મુઘલ બાદશાહો કે અંગ્રેજો પીવા બેસે ત્યારે ક્યાંથી લાવતા હતા બરફ?

હાલ તો ભારત પણ દુનિયાભરમાં આધુનિક દેશ તરીકે ઉભરી રહ્યો છે. તમામ ટેકનોલોજી જે બીજા દેશો પાસે છે તે ભારત પણ એડોપ્ટ કરી રહ્યો છે. પણ શું તમે જાણો છોકે, પહેલાંના સમયમાં જ્યારે કોઈ મશીનરી નહોતી ત્યારે કેવી રીતે ચાલતુ હતુ કામ....ત્યારે બરફ કેવી રીતે લાવવામાં આવતો હતો એ પણ જાણો....

મુઘલો અને અંગ્રેજો જામ અને શરાબના પાગલ હતા. પરંતુ ભારતમાં તેના માટે સૌથી મોટી સમસ્યા ત્યારે આવી જ્યારે તેના પીણામાં બરફના ટુકડાની જરૂર હતી.

મુઘલોની વાત કરીએ તો એક સમય હતો જ્યારે હિમાલયથી આગ્રા સુધી બરફ લાવવામાં આવતો હતો. તેને જ્યુટથી ઢાંકીને પાંદડાઓથી લપેટીને એ રીતે લવાતો હતો કે બરફ ઓછો ઓગળે.

મુઘલો પછી જ્યારે બ્રિટિશ શાસન આવ્યું ત્યારે તેમનાથી ભારતની ગરમી બિલકુલ સહન નહોતી થતી. તે સમયે પણ બરફ બનાવવાના મશીનની શોધ થઈ ન હતી.

18મી સદીમાં જ્યારે અંગ્રેજો ભારતમાં પ્રવેશ્યા ત્યારે અહીંની ગરમી અને તડકાથી તેઓ ચોંકી ગયા હતા. ઘણા લોકો ઉનાળા માટે પર્વતો પર જતા હતા.

લાંબા સમય પછી, બોસ્ટોનિયન ઉદ્યોગપતિ ફ્રેડરિક ટ્યુડોરે એક ઉકેલ શોધી કાઢ્યો. 1833માં તેણે પોતાનું પ્રથમ બરફથી ભરેલું જહાજ કલકત્તા મોકલ્યું.

તે મેસેચ્યુસેટ્સના તળાવોમાંથી 180 ટન પ્રાચીન બરફથી ભરેલું હતું, લાકડાંઈ નો વહેરથી લપેટાયેલું હતું અને ડબલ-પ્લેન્ક કન્ટેનરમાં વહાણની પકડમાં મૂકવામાં આવ્યું હતું.

આ પછી બરફનો વેપાર ચોંકાવનારી કમાણી કરતો બિઝનેસ બની ગયો. જે મદ્રાસ અને બોમ્બેમાં ફેલાઈ ગયો. બોમ્બે, કલકત્તા અને મદ્રાસના રસ્તાઓ પર બરફનો મોટો જથ્થો જમા થવા લાગ્યો.

બરફના વેપાર પર ટ્યુડરની પકડ 1860 સુધી ચાલુ રહી, જ્યારે વૃદ્ધાવસ્થાને કારણે તેની પકડ નબળી પડી.

1844માં ડૉ. જ્હોન ગોરીએ એર કન્ડીશનરની શોધ કરી હતી. પછી બરફ બનાવવાનું મશીન. આનાથી માત્ર ટ્યુડર આઇસ કંપની જ નહીં પરંતુ સમગ્ર બરફ ઉદ્યોગને અસર થવા લાગી.

રેફ્રિજરેટર જેને આપણે ફ્રિજ પણ કહીએ છીએ, તેની શોધ 1913 માં થઈ હતી. જે બાદ બરફ વેચવાનો ધંધો ઠપ્પ થવા લાગ્યો. હવે લોકો ઘરમાં તેમના રેફ્રિજરેટરમાં બરફ સ્ટોર કરવા લાગ્યા. ભારતમાં, રેફ્રિજરેટર્સ ખરેખર 90ના દાયકામાં જ મધ્યમ વર્ગના ઘરો સુધી પહોંચ્યા હતા.