100 રૂપિયાની કમાણી પર 97.75 રૂપિયા ટેક્સ, કુંવારા માટે અલગ ટેક્સ સિસ્ટમ... ત્યારથી અત્યાર સુધીમાં કેટલો બદલાયો ઈનકમ ટેક્સ

નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ 1 ફેબ્રુઆરીએ દેશનું સામાન્ય બજેટ રજૂ કરશે. નાણામંત્રીની જાહેરાત પહેલા નોકરીયાત લોકો આવકવેરામાં રાહતની અપેક્ષા રાખી રહ્યા છે. લોકોને આશા છે કે નાણામંત્રી 10 લાખ રૂપિયા સુધીની આવકને ટેક્સ ફ્રી કરશે. બજેટની જાહેરાત પહેલા ભારતની આવકવેરા યાત્રા પર એક નજર કરીએ.

સરકારની આવકનો મોટો હિસ્સો લોકોની આવક એટલે કે આવકવેરામાંથી આવે છે. તમારી કમાણી અને તમારી આવક પર સરકાર ટેક્સ વસૂલ કરે છે. જો આવકવેરા સાથેની સફર પર નજર કરીએ તો 1947માં જ્યારે પહેલીવાર દેશનું બજેટ રજૂ કરવામાં આવ્યું ત્યારે 1500 રૂપિયાની આવકને ટેક્સ ફ્રી કરવામાં આવી હતી.

આઝાદીના સમયે દેશમાં માત્ર 1500 રૂપિયા સુધીની આવક જ કરમુક્ત હતી. વર્ષ દર વર્ષે આવકવેરામાં ફેરફાર થતો હતો. એક સમય એવો આવ્યો જ્યારે લોકોને તેમનાં બાળકોની સંખ્યા પર ટેક્સમાં છૂટ આપવામાં આવતી હતી.

વર્ષ 1955માં પહેલીવાર દેશમાં વિવાહિત અને કુંવારા માટે અલગ-અલગ સિસ્ટમ લાવવામાં આવી હતી. જ્યારે કપલ માટે 2000 રૂપિયા સુધીની આવક કરમુક્ત કરવામાં આવી હતી, જ્યારે સિંગલ્સ માટે કરમુક્ત આવક 1000 રૂપિયા હતી.

વર્ષ 1958માં બાળકોની સંખ્યાના આધારે આવકવેરામાં છૂટ આપવામાં આવી હતી. એક બાળક ધરાવતા લોકો 3300 રૂપિયાની આવક ટેક્સ ફ્રી હતી, જ્યારે બે બાળકો ધરાવતા લોકોને વધુ છૂટ મળી હતી. 2 બાળકો પર કરમુક્ત આવક 3600 રૂપિયા હતી. જ્યારે જે દંપતિઓને કોઈ સંતાન નથી તેમણે તેમની 3000 રૂપિયાની આવક પર કોઈ ટેક્સ ચૂકવવો પડતો ન હતો.

ભારતમાં વર્ષ 1973-74માં આવકવેરામાં વધારો કરવામાં આવ્યો હતો. આવકવેરાની મહત્તમ મર્યાદા વધારીને 85 ટકા કરવામાં આવી હતી. જ્યારે સરચાર્જ ઉમેરવામાં આવ્યો, ત્યારે તે 97.75 ટકા પર પહોંચ્યો. આ સમયગાળા દરમિયાન 100 રૂપિયાની આવક પર 97.75 રૂપિયાનો ટેક્સ લાગતો હતો. જો કે, 2 લાખ રૂપિયા સુધીની આવક કરમુક્ત હતી, એટલે કે 2 લાખથી વધુની કમાણીવાળા દરેક સો રૂપિયા પર સરકારે 97.75 રૂપિયા રાખ્યા હતા. તે સમયે વડાપ્રધાન ઈન્દિરા ગાંધી હતા અને નાણામંત્રી યશવંતરાવ બી. ચવ્હાણ હતા. તે સમયે આવકવેરાના દર ઐતિહાસિક ઊંચાઈએ હતો. સરકારે તે બજેટને બ્લેક બજેટ નામ આપ્યું છે.